We lopen binnen het kader van onze reeks ‘Uit de praktijk gegrepen’ even langs bij Koen en Fabienne. In 2017 kozen ze voor hun nieuwe vrijstaande woning voor een elektrische warmtepomp bodem/water. De installatie staat in voor de ruimteverwarming, het produceren van sanitair warm water en passieve koeling. Hoe ervaren eigenaars-bewoners Koen en Fabienne deze technologie?

Oppervlakteverwarming

Voor de afgifte van de verwarming en de koeling steekt oppervlakteverwarming in de vloer. Met een aanvoertemperatuur voor verwarming van de woning op lage temperatuur van maximaal 40°C en koeling in de zomer op hoge temperatuur (minstens 18°C aanvoertemperatuur) is het thermisch comfort altijd gegarandeerd. In deze goed geïsoleerde woning is niet gekozen voor een nachtverlaging van de binnentemperatuur, wat ook weinig zinvol zou zijn bij een warmteafgiftesysteem in de vloer met veel thermische traagheid. In de badkamer staat ook een handdoekradiator. Het voordeel is dat het daar heel snel kan verwarmd worden wanneer het echt nodig is.

Bodem/water warmtepomp

Via de circulatie in verticale boringen haalt de verdamper energie uit de bodem en via de compressor wordt langs de condensor warmte afgegeven aan het installatiewater. De binnen-unit van de warmtepomp staat opgesteld in de garage.
 

Bediening en onderhoud

Zoals alle merken biedt een app de mogelijkheid om de installatie thuis of op afstand te bedienen. Hier is gekozen voor het gebruik van een kamerthermostaat. De app is handig om foutboodschappen te melden. De installatie staat het hele jaar aan en zorgt naast sanitair warm water voor verwarming in de winter en passieve koeling in de zomer.

Elektrisch verbruik

In tijden van constant wijzigende prijzen is het niet relevant om te focussen op de kostprijs van het energieverbruik, maar de aandacht te richten op het eigenlijke energieverbruik of het aantal kWh.

De woning is voorzien van een analoge teller. In 2019 is het huis ook uitgerust met fotovoltaïsche panelen voor productie van elektriciteit. Met de terugdraaiende teller op de analoge meter is het in deze woning niet te achterhalen hoe groot het aandeel is van het elektrisch verbruik van de warmtepomp. Er zijn geen precieze gegevens bekend van direct eigen verbruik, opwekking van stroom en teruglevering en netafname.

De tellerstand op de analoge elektriciteitsmeter gaat op en neer, afhankelijk van het huishoudelijk verbruik, het verbruik van de warmtepomp voor ruimteverwarming en passieve koeling en de productie van de pv-installatie. Niettegenstaande de komst van de digitale teller voor velen een vloek is, biedt het wel veel opportuniteiten om bewust rationeel om te gaan met energie en het verbruik in de mate van het mogelijke af te stemmen op de pv-stroomproductie.
 

Wat zegt EPB?

Bij een EPB-aangifte wordt een karakteristiek energieverbruik berekend. Het is niet meer dan normaal dat dit niet in overeenstemming kan zijn met een specifiek gebruikers- en bewoningsgedrag. Omdat het werkelijk verbruik voor ruimteverwarming niet bekend is, wordt op
basis van de ervaring met andere cases rekening gehouden met een overschatting van 1/3 van het theoretisch verbruik dat EPB berekent. Het eindverbruik volgens EPB bedraagt 39 kWh/m2 per jaar. Er mag dus aangenomen worden dat het werkelijk energieverbruik van deze ruime woning in de grootteorde ligt van 26 kWh/m2 per jaar of 7670 kWh per jaar.

Dit artikel is geschreven door Luc Dedeyne voor Bouwnieuws - oktober 2022